Zelf een akoestische wandbespanning bouwen
Een akoestische wandbespanning voor geluidsabsorptie en verbetering van de ruimteakoestiek kent een alsmaar groeiende populariteit. Het mag geen wonder heten dat het als element voor decoratief interieurdesign niet enkel geschikt is voor interieurarchitecten, maar ook voor hobby-decorateurs en doe-het-zelvers. Maar wat zit er nu eigenlijk achter deze trend, wat zijn de voordelen en hoe kan men zelf eenvoudig een akoestische wandbespanning bouwen?
In deze aixFOAM kennisbank hebben wij de belangrijkste feiten over het creëeren van een akoestische wandbespanning stap voor stap voor u samengesteld.
1. Wat is een akoestische wandbespanning en hoe functioneert deze?
Een akoestische wandbespanning is een complete oplossing voor modern interieurdesign, die zowel akoestische als decoratieve eigenschappen bevat. Hierbij worden de absorptieplaten met een speciale akoestische stof bespannen en verdwijnen deze achter de bekleding. Het op deze manier gecreëerde textielen oppervlak is een interessant alternatief voor conventioneel behang en maakt vooral indruk door zijn hoogwaardige uitstraling. De wandbespanningen zijn erg populair in bioscopen en theaters, in de gastronomie en hotels, maar ook in woonruimtes en thuisbioscopen.
Voor het bespannen van akoestische stoffen worden in het algemeen onderconstructies van kanthout (of aluminiumprofielen) en speciale wandbespanningsprofielen gebruikt. In deze frames worden de geluidsdempende matten geplaatst. Met behulp van een speciale spatel kan de geluidsdoorlatende stof later vrij eenvoudig in de klemprofielen over de absorptieplaten worden bespannen.
Op grond van dit principe kunnen hele muuroppervlakken, maar ook enkele deelsegmenten van een muur of bouwelementen zoals bijv. schuifdeuren, effectief gedempt en bespannen worden.
2. Welk voordeel heeft een akoestische wandbespanning?
Akoestische wandbespanningen bieden in vergelijking met conventioneel behang een veelvoud aan extra functies en voordelen, die veel meer zijn dan enkel het esthetische karakter.
Effectieve en ingetogen geluidsisolatie
Door de combinatie van de
breedband absorptieplaat in de wandbespanning en de speciale geluid doorlatende akoestische stoffen ontstaat er een zeer effectief geluidsisolatie-element. De absorptieplaten reduceren de
nagalm en het lawaai en voorkomen, bij het volledig bedekken van de muur, dat het geluid de aangrenzende ruimte bereikt. Een gebalanceerde ruimteakoestiek draagt aanzienlijk bij aan het welzijn.
Creatieve accenten in het interieur
Akoestische wandbespanning vormt een creatieve bouwsteen voor het interieur van de ruimte. Het textielen oppervlak van de gekleurde akoestische stoffen zorgt voor afwisselingen op de muren en maakt indruk door zijn esthetische uitstraling. In de aixFOAM shop kunt u uit 18
verschillende kleuren uw favorieten uit kiezen en op deze manier een harmonieuze compositie maken of spannende accenten zetten.
Warmte-isolatie, binnenklimaat en wooncomfort
Naast de akoestische en puur decoratieve aspecten maakt de wandbespanning, en dan vooral die over het gehele oppervlak, indruk met een ander effect: De absorptieplaten binnen de akoestische muur doen hun werk als extra warmte-isolatie en voorkomen dat de warmte onnodig door de muur verdwijnt. Bovendien wordt hiermee de oppervlaktetemperatuur van de wand hoger, waardoor de gezelligheid en het wooncomfort merkbaar worden verbeterd.
Eenvoudige montage & onderhoud
Onze
wasbare aixFOAM akoestische stoffen (STICKY) kunnen ook zonder enige voorkennis met behulp van klemprofielen (PROFILO) en speciale spatels (EASYfixer) zeer eenvoudig boven de geluidsdempende matten worden bevestigd. Door dit systeem is het bovendien mogelijk om de stof net zo snel te verwijderen en te vervangen. Daardoor kan een muur qua kleur worden veranderd – en dit zonder veel en vervuilend verf- en behangwerk.
3. Voorbereiding en algemene opmerkingen
Voordat we in punt 5 beginnen met het creëren van een akoestische wandbespanning, zijn hier nog een aantal belangrijke instructies voor de voorbereiding, tips voor de planning van uw wandbespanning alsook onze aanbevelingen met betrekking tot gereedschappen en materialen.
Om een zo goed mogelijk resultaat en een hoogwaardige wandbespanning te behalen, dient u voordat u begint met werken te letten op de volgende punten:
- Zorg ervoor dat de muur of het bouwelement waar de akoestische bespanning op moet worden aangebracht, effen, schoon en droog is. Anders kunnen er lelijke onregelmatigheden of watervlekken op het oppervlak van de stof ontstaan.
- Bovendien mag de wandbespanning niet worden blootgesteld aan permanent vocht, omdat de absorptieplaten het vocht kunnen absorberen en deze na verloop van tijd kunnen vervormen.
- Indien er alleen gedeeltelijke oppervlakken van de muur met akoestische stof worden bespannen, dienen daarna de andere zichtbare oppervlakken van de ruimte worden geverfd of behangen in een passende kleur.
- Om te voorkomen dat de akoestische stof vuil wordt, dient u na het afsluiten van alle vervuilende werkzaamheden te beginnen met het maken van de akoestische bespanning.
De aixFOAM wandbespanningsprofielen voor het bespannen van de stoffen zijn zeer robuust en kunnen flexibel aangepast worden aan de grootte van uw wandbespanning. De profielen zelf hebben echter maar een beperkte hoogte (ca. 1,1 cm).
Zorg er daarom voor dat de hoogte van de onderconstructie, die we van kanthout bouwen, samen met die van de profielen ten minste overeenkomt met de hoogte van de absorptieplaten, zodat het uiteindelijke textielen oppervlak direct boven de absorber zweeft. Dit betekent dat bij absorptieplaten van 5 cm dikte, de hoogte van de onderconstructie ook minstens 5 cm moet zijn.
4. Ontwerp, materiaal- en gereedschapsplanning
Voordat u start met de bouw van de onderconstructie, is het de moeite waard om tijd te investeren in het plannen van de wandbespanning. Zo krijgt u een nauwkeurig overzicht van de door u benodigde materialen en gereedschappen. Bovendien vermijdt u onnodige kosten en problemen bij het bouwen van de wandbespanning.
Om u te laten zien waar u bij de materiaalplanning voor uw wandbespanning op moet letten, hebben wij drie verschillende voorbeelden voorbereid.
4.1 Variant 1: Wandbekleding over het gehele oppervlak
In ons eerste voorbeeld willen we graag het volledige oppervlak van de muur bespannen. Daarvoor gaan we eerst de hoogte en de breedte van ons geprepareerde wandoppervlak afmeten. Dit resulteert in een muurhoogte (h) van 2,50 m en een muurbreedte (b) van 4,00 m.
Aan de hand van deze waarden, weten we inmiddels welke hoeveelheid aan akoestisch stof we nodig hebben. De akoestische stoffen in de aixFOAM shop hebben, afgezien van de kleur crèmewit, een minimale lengte van 5 m en een baanbreedte van 3 m. Dit betekent dat wij de volledige muur met één eenheid akoestische stof kunnen bespannen, zonder dat we deze in deelsegmenten opdelen. Meer hierover vindt u in punt 4.2.
Om te bepalen hoeveel kanthout en wandbespanningsprofielen we voor de onderconstructie nodig hebben, dienen we eerst de omtrek van de muur te bepalen. Bij ons gekozen voorbeeld hebben wij 13 m nodig.
4.2 Variant 2: Wandbekleding van het volledige oppervlak met verdeling in segmenten
Een opdeling van de muur in segmenten is altijd verstandig of noodzakelijk als de stofbreedte of de lengte van de stof niet ruim genoeg is om het muuroppervlak volledig te bedekken.
Voor een beter begrip is hier het volgende voorbeeld: Als onze stof een baanbreedte van 1,40 m heeft en we weer uitgaan van de hierboven genoemde ruimteafmetingen (2,50 m x 4,00 m), dan is de stof niet breed genoeg om de muur volledig te bedekken.
Als men de muur nu opdeelt in drie even grote segmenten van elk 1,33 m breedte en 2,50 m hoogte, is de 1,40 m baanbreedte van de stof (inclusief enkele centimeters voor het vasthouden) ideaal om alle drie segmenten te bespannen. De stofbaan dient dan minstens 7,50 m (plus enkele centimeters voor het vasthouden) lang zijn, zodat u voldoende stof hebt voor drie banen.
Bij de opdeling van de muuroppervlakken in segmenten, dient ook de onderconstructie op die segmenten aangepast te worden, zodat de segmenten afzonderlijk kunnen worden ingedeeld.
Een belangrijke opmerking: De aixFOAM wandbespanningsprofielen (PROIFLO) kunnen probleemloos uit twee richting komende stoffen panelen opnemen. Dit betekent dat we bij twee direct aangrenzende wandsegmenten één klemprofiel nodig hebben. De profielen moeten echter wel precies op maat worden gesneden, zodat later de stof van beide zijden, zonder onderbreking, in het profiel kan worden geklemd.
Om de behoefte aan kanthout en profielen precies te berekenen, dienen we niet enkel rekening te houden met omtrek van het muur, maar ook met de beide balken voor de indeling van segmenten. Daarom voegen wij de viervoudige hoogte van de muur toe aan de dubbele muurbreedte. Dit resulteert in een behoefte van 18 m.
4.3 Variant 3: Wandbekleding over het gehele oppervlak met raam
Bij een wandbekleding over het gehele oppervlak met een uitsparing (bijv. voor een raam) kunnen we ook berekenen hoeveel kanthout en wandbespanningsprofielen we nodig hebben. Daarvoor moeten we eerst weer de omtrek van onze muur bepalen. Op grond van de afmetingen van ons raam - we hebben gekozen voor een standaardformaat van 1,23 m (b) x 1,48 m (h) - kunnen we de omtrek van het raam bepalen.
We moeten echter opmerken dat de vastgestelde omvang van het raam slechts de binnenafmeting is van onze latere frameconstructie. Om de exacte afmeting van de onderconstructie (buitenafmeting) langs het raam te bepalen, dienen we nu rekening te houden met de breedte van het door ons gekozen kanthout, wat in ons voorbeeld 5 cm is. Daarbij tellen we de viervoudige breedte van ons kanthout op aan de eerder bepaalde omtrek van het raam. Tenslotte resulteert dit in een omtrek van 5,62 m voor de onderconstructie van het raam.
Als men nu de beide waarden optelt, dus de omtrek van onze muur alsook die van onze onderconstructie voor het raam, bedraagt de totale behoefte aan kanthout en wandbespanningsprofielen 18,62 m.
4.4 Materialen en gereedschappen in een overzicht
Nadat we hebben bepaald hoeveel wandbespanningsprofielen, kanthout en stoffen we nodig hebben, willen we nu graag een blik werpen op de door ons aanbevolen materialen en gereedschappen, die u nodig heeft voor akoestische wandbespanning.
Materialen & hulpmiddelen van de aixFOAM shop:
- Zelfklevende platte absorptieplaten FLAT of FLAT Plus voor de binnenkant van de akoestische muur
- aixFOAM akoestisch materiaal
- Bespanningsprofiel (PROFILO) met sluitkant
- aixFOAM speciale spatel (EASYfixer) voor het spannen van stoffen
De aixFOAM montagespatel (EASYfixer) is een noodzakelijk speciaal gereedschap voor het spannen van de akoestische stof. Andere conventionele spatels kunnen in het algemeen niet zorgen voor de benodigde finale spanning van de stof op de buitenste randen van het profiel. Daardoor kan de stof niet evenredig worden gespannen of kan deze door een te grote inspanning zelfs beschadigd worden. Voor een optimaal resultaat adviseren wij dan ook met name het gebruik van de aixFOAM speciale spatel (EASYfixer).
Materialen & gereedschappen van de door u vertrouwde bouwmarkt:
- Meetinstrument (meetlint, duimstok, etc.) en potlood voor markeren
- Kanthout voor de onderconstructie
- Schroeven voor het bevestigen van kanthout aan de muur (indien nodig pluggen)
- Schroeven voor het bevestigen van het profiel op kanthout (tapschroeven met platte kop en met een ring van Ø3,9 x 16mm)
- Aandrukrol voor het goed aandrukken van de absorptieplaat op de muur
- Schaar om de stof te knippen
- Stanleymes voor het snijden van de absorptieplaat
- Snijvlak voor het snijden van de absorptieplaten en een metalen staaf of iets dergelijks, waarlangs het snijgereedschap kan worden geleid
- Snijbestendige veiligheidshandschoenen
- Accuschroevendraaier en eventueel een boormachine
- Zaag (verstekzaag) voor het zagen van kanthout en wandbespanningsprofielen
Gratis advies van onze aixFOAM akoestische experts
Heeft u nog vragen of heeft u hulp nodig bij de planning en de implementatie van uw akoestische wandbespanning? Geen enkel probleem!
Onze specialistische planners adviseren u uitgebreid en gratis! Zij helpen u bij de keuze van het materiaal dat u nodig hebt en ondersteunen u bij de implementatie.
Contact opnemen met experts
5. Het begin – de bouw van een onderconstructie
Nadat alle voorbereiding zijn afgerond, kunnen we nu met de bouw van een onderconstructie voor onze akoestische wandbespanning beginnen. Om dit te doen, bouwen we om ons muuroppervlak een frame van kanthout, dat eenvoudig op het oppervlak kan worden geschroefd. Als u het oppervlak in verschillende segmenten hebt verdeeld, dient u deze afzonderlijk met kanthout te omlijsten. Hetzelfde geldt voor uitsparingen van ramen of deuren.
Tip: Verf het kanthout voor het vastschroeven in een bij de akoestische stof passende kleur. Zo kunt u eventueel later ontstane „verfflitsen“.
5.1 Onderconstructie bij zichtbare buitenelementen, ramen en deuren
Bij deuren of ramen is de procedure voor de bouw van de onderconstructie ietwat afwijkend. Om esthetische redenen dient de onderconstructie ook aan de zichtbare kanten van het kanthout te worden bekleed met akoestisch stof, zodat deze niet meer te zien zou zijn.
Daarvoor bevestigen we eerst een voldoende brede strook akoestische stof met wat lijm in het gedeelte waar later de onderconstructie zal zitten. De stof moet zo worden geplaatst, dat deze grotendeels zichtbaar is aan de buitenste zijde (zichtbare zijde) onder het kanthout. Vervolgens wordt het kanthout, zoals in punt 5 uitgelegd, op de strook stof geschroefd. De strook stof wordt later over het kanthout en over het daarop geschroefde spanprofiel naar binnen gevouwen en bespant. Het moet daarom, naast de paar centimeter grip (2,5 - 5 cm), voldoende breed zijn.
Instructies voor alle perfectionisten: In het algemeen is het natuurlijk mogelijk om alle buitenste randen van het profiel met stof te bekleden. Dan moeten onder alle profielen langs de buitenste randen stroken stof worden bevestigd.
Hieronder ziet u enkele afbeelding van uit onze workshop met betrekking tot het bouwen van de aixFOAM thuisbioscoop, waarbij we ook met een akoestische wandbespanning hebben gewerkt.
We leggen het verdere proces voor het spannen van de stof op de deuren, ramen en zichtbare buitenste randen uit na het aanbrengen van de absorptieplaten uit punt 8.1.
5.2 Onderconstructie bij onzichtbare bouwelementen
Ook de muurelementen, zoals de schakelaar, stekkerdozen en de ophanging van de radiator dienen later in de bespannen muur worden geïntegreerd en dus ook voorzien te zijn van een onderconstructie voor de hoogteafstelling. Hierdoor bevindt de interne of de behuizing van de schakelaar zich achter de wandbespanning en de zichtbare afdekking kan daardoor drukvrij op de akoestische stof worden aangebracht. De onderconstructie is dan later helemaal met stof bespannen en niet zichtbaar. Ook hier wordt om een nauwkeurige voorbereiding gevraagd.
6. De montage van de wandbespanningsprofielen
In de volgende stap worden alle aixFOAM bespanningsprofielen (PROFILO) op de onderconstructie geschroefd. Hiervoor raden wij het gebruik van korte schroeven met een platte kop aan, omdat deze goed bij het profiel passen.
Daarbij is het vooral belangrijk om zorgvuldig te werken en ervoor te zorgen dat de profielen zo naadloos mogelijk worden bevestigd. Elke grote kloof bij een overgang of koppelingspunt van de bespanningsprofielen kan op het einde door de bespannen stof heen worden gezien. Hierdoor is het essentieel om de profielen bij de hoeken in verstek te snijden.
Ter herinnering: De klemprofielen kunnen stoffen uit twee richtingen opnemen (zie punt 4.2) en daarom hebben we tussen twee deelsegmenten altijd maar één profiel nodig. Rondom de raam- en deuruitsparingen dienen de wandbespanningsprofielen, zoals bij de hoeken van een wandbespanning van het volledige oppervlak, in verstek gesneden te worden.
Hieronder ziet u enkele afbeelding van onze workshop met betrekking tot het bouwen van de aixFOAM thuisbioscoop.
7. De montage van de absorptieplaat
Na het aanbrengen van het profiel op de gehele onderconstructie worden de aixFOAM absorptieplaten FLAT of de absorptieplaten FLAT Plus over het gehele oppervlak van de muur verlijmd.
Om de absorptieplaten precies in de door de onderbouw te plaatsen, dienen ze op maat te worden gesneden. Hiervoor gebruiken we een scherp stanleymes en een metalen balk, waarlangs we met het mes kunnen snijden. Dit zorgt voor een schoon en recht snijvlak. Als snijvlak is een snijtafel of een eenvoudige houten plaat geschikt. De zelfklevende uitrusting van de absorptieplaat dient bij het snijden naar onderen te zijn gericht en moet daarnaast direct op het snijvlak liggen.
Om snijongevallen te voorkomen, is het raadzaam om snijbestendige veiligheidshandschoenen te dragen.
Nadat de absorptieplaten op maat zijn gesneden, worden deze in onze geprepareerde onderconstructie gelijmd. Daarvoor dient als eerste het linerpapier op de achterkant van de absorber worden verwijderd, maar enkel van het bovenste gedeelte. Daarna plaatsen wij de absorber voor het wandsegment en drukken het blootgestelde lijmoppervlak stevig met de handen aan. Vervolgens verwijderen we langzaam het linerpapier verder naar beneden en drukken we geleidelijk de plaat op het volledige oppervlak.
Het aandrukken is een essentieel proces om de absorber permanent te bevestigen - ook al lijkt de plaat al vast te zitten. Een gelijkmatige aanzetdruk kan erg goed bereikt worden met een standaard aandrukrol van een schilder.
We hebben de afzonderlijk werkstappen ook gedocumenteerd in onze workshop voor het maken van onze aixFOAM thuisbioscoop.
8. Het slotstuk – bespanning van akoestische stoffen
Na het plaatsen van de absorber op het muuroppervlak kunt u al meteen een sterk akoestisch effect voelen, dat door de bespanning met akoestische stoffen, en met name in de hoge frequenties, zelfs nog verbeterd wordt. Om de stof te bevestigen en te spannen, wordt deze met een speciale spatel in het profiel gedrukt.
Naarmate u vaker oefent, zult u merken dat het belangrijk is om de spatel op de juiste manier vast te houden en dat u het profiel in een zo klein mogelijke hoek, ca. 10°, moet laten glijden. Plaats de spatel zoals te zien is in de onderstaande video en rol deze over de afgeronde rand. Zo kunt u de stof ook zonder een grote inspanning monteren.
Omdat het bespannen met de „foute“ techniek op den duur zeer vermoeiend is, raden wij u aan om van tevoren droge oefeningen zonder stof te doen. Zo krijgt u gevoel voor dit werk en herkent u snel op welke manier de spatel het best het profiel in kan glijden. Daarna is het spanproces aanzienlijk eenvoudiger en is het gevaar op het per ongeluk beschadigen van de akoestische stof tijdens het spannen substantieel kleiner.
Eerst snijden we de akoestische stof, die voldoende speling moet hebben (minstens 2,5 cm, maar beter 5 cm aan elke kant) en moet zijn aangepast aan de afmeting van de wandoppervlakken.
Nu wordt de stof in het profiel geplaatst en in het midden bevestigd, doordat de stof met een speciale spatel in het profiel wordt gedrukt. We werken hierbij altijd kruiselings. We beginnen dus met de bovenkant (1), daarna volgt de onderkant (2) en tenslotte de linker- (3) en de rechterkant (4).
In de volgende stap wordt de stof in de hoeken bevestigd en ook overdwars. We beginnen in de bovenste rechterhoek (5) en gaan dan beneden (6) en ook in de bovenste linkerhoek (7) door met het bespannen. Als laatste wordt de onderste rechterhoek (8) bespannen.
Ten slotte worden de tussenruimtes afwisselend kruiselings bespannen. We beginnen boven (9), gaan dan naar beneden (10), vervolgens gaan we door naar links (11) en we beëindigen het bespannen op de rechterkant (12).
Bij de totstandkoming van de finale bespanning is het zeer waarschijnlijk nodig om de stof opnieuw los te maken en opnieuw te bespannen, zodat de stof uiteindelijk zonder plooien op de absorber zit.
In onze thuisbioscoop workshop hebben wij voor u deze processtap gedocumenteerd.
Na het bespannen met de stof, dient deze aan de rand voorzichtig en met een scherpe schaar worden weggeknipt, zodat een stoffen flap van ongeveer 5 mm – 10 mm overblijft. Hierbij zorgen wij er voor dat het bespannen oppervlak niet wordt beschadigd.
De overgebleven stoffen flap wordt ten slotte, zo hebben wij geleerd, met een montagespatel in het profiel gedrukt en verdwijnt op die manier.
Nadat de stof volledig is bespannen, kan de wandbespanning in de door ons in het begin gekozen voorbeelden 1 en 3 (punten 4.1 en 4.2) er als volgt uitzien:
8.1 Bekleden van deuren, ramen en zichtbare buitenste randen
Zoals al in punt 4.2 is beschreven, zijn er inbouwsituaties (ramen, deuren, zichtbare buitenste randen) waarbij het op grond van esthetische redenen het raadzaam is om ook de onderconstructie te bekleden – maar dat is uiteindelijk natuurlijk een kwestie van smaak.
Ter voorbereiding van dit werk hebben we reeds bij de bouw van de onderconstructie een strook akoestisch stof onder het kanthout verlijmd en deze daarop bevestigd (zie punt 5.1).
Nadat we de bespanningsprofielen op de onderconstructie hebben geschroefd en de absorptieplaten hebben geplaatst, vouwen we nu de stroken stof van buiten naar binnen om de onderconstructie en het profiel heen en drukken we deze zoals gewoonlijk met de spatel in het profiel.
Ten slotte kan het oppervlak, zoals in het vorige punt beschreven, met stof bespant worden.
Ons voorbeeld 3, dus de wandbespanning met raamuitsparing, resulteert dan in het volgende schetsmatige beeld:
Hieronder vindt u enkele voorbeeldfoto’s van akoestische stoffen bekleding op de zichtbare buitenkanten, deuren, ramen en de wandbespanningsprofielen van onze aixFOAM thuisbioscoop.
9. Nu is het aan u: Creëer uw eigen akoestische muurbekleding met aixFOAM!
Alle materialen voor uw akoestische wandbespanning vindt u natuurlijk in de aixFOAM shop. Ontdek ons grote assortiment aan absorptieplaten, akoestische stoffen en accessoires op het gebied van hoogwaardige akoestische oplossingen. Onze planningsspecialisten ondersteunen u met een gratis advies bij het plannen van uw wandbespanning.
Klik hier om naar het begin van de post te gaan!